Cmentarz żydowski w Jaworznie

Miejscowość:
Jaworzno
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Cmentarz żydowski w Jaworznie został założony w drugiej połowie XIX wieku, kiedy liczba ludności starozakonnej, zamieszkującej okolice Jaworzna, wzrosła do prawie tysiąca. Kirkut pierwotnie był własnością prywatną, dopiero na początku ubiegłego wieku przejęło go specjalne stowarzyszenie. Obecnie cmentarz przy alei Józefa Piłsudskiego zajmuje jedynie ćwierć hektara. Zachowało się na nim ponad 300 nagrobków, z których najstarszy pochodzi z roku 1884.

Jaworzno

Dzisiejsze Jaworzno ukształtowało się w drugiej połowie ubiegłego wieku, kiedy to do miasta przyłączono szereg, często posiadających wielowiekową historię, miejscowości, jak na przykład Szczakową, Ciężkowice, Jeleń czy Dąbrowę Narodową. Przez stulecia tereny te były w posiadaniu biskupów krakowskich. Od końca XVIII wieku zaczął się tutaj rozwijać przemysł, który z czasem uczynił z Jaworzna i okolic najbardziej zindustrializowaną część Galicji, a później województwa krakowskiego. Pierwsze informacje o osadnictwie żydowskim na tych terenach pochodzą z połowy XVIII wieku i dotyczą Szczakowej oraz Ciężkowic. Do końca tego stulecia liczba Żydów wzrosła w okolicach Jaworzna do kilkudziesięciu. Dynamiczny rozwój przemysłu w XIX wieku przyciągnął nowych żydowskich kupców czy rzemieślników – na przełomie XIX i XX wieku stanowili już około 10 procent ogółu mieszkańców. W okresie galicyjskim i w wolnej już Polsce jaworzniańscy Żydzi bezskutecznie starali się o utworzenie samodzielnej gminy wyznaniowej, podlegali zatem gminie w Chrzanowie lub w Trzebini. W tym czasie wybudowali bożnice, łaźnię rytualną oraz otwarli własny cmentarz.

Kirkut

Cmentarz żydowski w Jaworznie powstał w latach 80. XIX wieku, na prywatnej działce Abrahama Bestera (obecnie przy alei Józefa Piłsudskiego) i przez pewien czas funkcjonował jako prywatne przedsięwzięcie właścicieli gruntu. Na początku XX wieku cmentarz przejęło jaworznickie stowarzyszenie dobroczynności „Chesed we Emes”. Ostatni pochówek odbył się tutaj w 1942 roku. Do dziś zachował się tylko fragment cmentarza (ćwierć hektara) z ponad 300 macewami. Najstarszy nagrobek pochodzi z roku 1884. Większość macew posiada typowy, prostokątny kształt; napisy są głównie w języku hebrajskim, czasami w niemieckim. W latach 90. na cmentarzu ustawiono tablicę, poświęconą ofiarom Holocaustu.

Wyświetlenia:  138
Lokalizacja:

Ul. Al. Piłsudskiego
43-600 Jaworzno
Gmina: Jaworzno
Powiat: Jaworzno


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytki sakralne

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Jaworzno
1.18 km
Jaworzno
1.64 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Jaworzno
1.17 km
Jaworzno
2.01 km
Jaworzno
2.25 km
Jaworzno
2.29 km
Jaworzno
4.92 km
Gastronomia w pobliżu
Jaworzno
0.32 km
Jaworzno
0.78 km
Jaworzno
1.38 km
Wydarzenia w pobliżu
Katowice
2024-01-10
16.60 km
Już od 9 stycznia zapraszamy na wyjątkowe spotkania łączące jogę i sztukę, zakończone relaksacją przy dźwiękach mis tybetańskich. „Joga w muzeum”, to zajęcia, na których będzie można odpocząć od obowiązków dnia codziennego, wyciszyć się, ale również wzmocnić i ukoić swój organizm.
Katowice
2024-10-25
16.60 km
Zapraszamy na otwarcie instalacji „PINK BOT” autorstwa Pawła Orłowskiego! 25 października (Piątek) o godz. 17:00 w Muzeum Śląskim będzie można podziwiać sześć monumentalnych, trzyipółmetrowych rzeźb, które na pewno nie pozostaną Wam obojętne.
Katowice
2024-12-15
16.60 km
Zapraszamy.
Katowice
2024-09-06
16.67 km
Wystawa Janina, Henryk, Anna. Ludzie i porcelana jest próbą opowiedzenia, przy pomocy dwóch ogniw – porcelany i wypowiedzi byłych pracowników fabryki, o Zakładach Porcelany „Bogucice” w Katowicach jako miejscu łączącym historię przemysłu z pięknem sztuki użytkowej. Chcąc przybliżyć odbiorcom cykl produkcyjny w fabryce, staraliśmy się podkreślić wieloetapowość produkcji i zespołowość, pokazać ludzkie oblicze fabryki i przemysłu ceramicznego, wysunąć tym razem na pierwszy plan człowieka, a nie sam materiał, jakim jest porcelana.